Szkolenia bhp w formie e-learningu a zadaniowy czas pracy.

Pracownik jest zatrudniony w zadaniowym czasie pracy, miał do wykonania szkolenie okresowe BHP w trybie e-learningu. Z analizy logowań do systemu wynika, że pracownik wykonywał szkolenie w godzinach wieczorno-nocnych. Czy pracownik naruszył w ten sposób przepisy Kodeksu pracy mówiące że szkolenia BHP odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy? Czy należy uznać, że pracownik wykonał szkolenie w czasie pracy, kiedy jego zwyczajna praca nigdy w takich godzinach się nie odbywała?

Uwzględniając dużą elastyczność zadaniowego systemu czasu pracy, faktu nieprowadzenia ewidencji czasu pracy w tym systemie oraz tego, że pracownik samodzielnie ma możliwość określania pory świadczenia pracy można uznać, iż w omawianym przypadku nie doszło do naruszenia przepisów Kodeksu pracy regulujących zasady zapewniania szkoleń bhp.

Możliwość świadczenia pracy w systemie zadaniowym

Zadaniowy czas pracy uregulowany w art. 140 Kodeksu pracy może wprowadzić pracodawca z uwagi na rodzaj pracy lub jej organizację albo miejsce wykonywania pracy. Czas pracy pracowników nie jest wówczas mierzony godzinami, lecz wymiarem zadań, jakie pracownik powinien wykonać.

Pracodawca chcąc wprowadzić taki system czasu pracy powinien mieć świadomość, że nie dla każdego pracownika można taki system czasu pracy wprowadzić. Przepisy wyraźnie wskazują, że stosowanie tego systemu czasu pracy jest dozwolone tylko w przypadkach uzasadnionych, np. przy znacznym utrudnieniu dokładnego określenia momentu rozpoczęcia i zakończenia pracy, co będzie miało zastosowanie, np. przy zatrudnianiu przedstawicieli handlowych, czy w przypadku wolnych zawodów.

Wprowadzanie tego systemu czasu pracy będzie natomiast niemożliwe, gdy pracownik przez cały okres świadczenia pracy jest obecny w zakładzie pracy pod bezpośrednim nadzorem przełożonego. Zadaniowy system czasu pracy nie będzie ponadto mógł być wprowadzony w wypadku stosowania tzw. pracy wysoko skooperowanej gdzie niezbędna jest jednoczesna współpraca i obecność w danym miejscu kilku osób.

Duża elastyczność dla pracownika

Zadania jakie pracodawca nakłada na pracownika w przypadku objęcia go zadaniowym systemem czasu pracy muszą być obiektywnie możliwe do zrealizowania w normalnym czasie pracy, czyli nieprzekraczającym ośmiu godzin na dobę i średnio 40 godzin na tydzień, co wynika z art. 129 Kodeksu pracy.

Pracodawca w ramach systemu zadaniowego nakłada na pracownika określony rozmiar zadań. Pracownik ma je wykonać. Natomiast sposób organizacji czasu pracy, w tym pora jej wykonywania jest zależna od woli pracownika – chyba, że strony umówiły się, iż praca będzie wykonywana w konkretnych porach. Jeżeli jednak kwestia pory wykonywania pracy pozostawiona została woli pracownika – co w pełni odpowiada istocie zadaniowego systemu czasu pracy – wówczas nie można pracownikowi postawić zarzutu naruszenia zasady, zgodnie z którą szkolenia bhp odbywają się w godzinach pracy i na koszt pracodawcy.

W omawianym przypadku pracownik uczestniczył w szkoleniu w porze, w której zwykle nie świadczy pracy. Uwzględniając charakter systemu zadaniowego oraz brak obowiązku ewidencjonowania godzin pracy pracownika zatrudnionego w systemie zadaniowym – co jednoznacznie wynika z art 149 Kodeksu pracy – można przyjąć, iż postępowanie pracownika w postaci „zapewnienia sobie” szkolenia okresowego w czasie, w którym zwykle pracy nie wykonuje, nie stanowi naruszenia przepisów bhp. Żaden inspektor pracy nie postawi w przypadku, o którym mowa we wstępie, zarzutu dotyczącego naruszenia zasad zapewniania szkoleń okresowych – w zakresie czasu ich realizacji.